ارسال سوال سریع
بروزرسانی: ۱۴۰۳/۱۱/۱۳ زندگینامه کتب مقالات تصاویر سخنرانی دروس پرسش‌ها اخبار ارتباط با ما
دسته‌بندی مقالات جدیدترین مقالات مقالات تصادفی مقالات پربازدید

خط غلو بخش اول

در مقابل جریان انحرافی غلو، یک جریان صحیح در خط غلو قرار داشت که شباهت آن با خط اول، بیشتر در بعضی تندرویهای اعتقادی و احتمالاً در مسائل ولایت، اعتماد بر تأویل و باطنی گری و تحرکات سیاسی- اجتماعی بود. البته این خط، هم در اعتقاد به اصول کلی، افرادی مسلمان و معتقد بودند و هم کاملاً به احکام شریعت مقدس پای بند، معتقد و متعبد بودند؛ شیعیانی پاک باخته و دل سوخته که برای تثبیت ولایت کلیه الهی در تمامی شئون فرد و جامعه سر از پا نمی شناختند. چهره های معروفی همچون جابربن یزید، مفضّل بن عمر، معلّی بن خنیس - که همه از قبیله یمنی جُعف بودند-، محمد بن سنان و سهل بن زیاد را باید در شمار این جریان دانست. شاید نامیدن آنان به «غالی» از بعضی شایعات متعارف جامعه اسلامی آن روز نشأت گرفته باشد. به نظر می رسد که در بسیاری از اذهان چنین رسوخ یافته بود که مقدم داشتن و افضل شمردن حضرت علی علیه السلام بر دیگر خلفا و صحابه، «غلو» به شمار می رفت. اکنون نیز در مصادر معروف سنّیان، غلو را در همین معنا به کار می برند. 
به هرحال باید حساب چنین افرادی را از جریان انحرافی خط غلو یعنی خط اول جدا ساخت. اینان شخصیت هایی چند بعدی بودند که به آسانی نمی شد آنان را درک کرد. شاید سرّ اختلاف کلمات و روایات درباره آنان از همین جا ناشی شده باشد.گویا خود این افراد هم سعی در جدا ساختن خود از خطوط انحرافی داشتند. مفضل بن عمر، از بزرگان این خط، نامه ای به امام صادق علیه السلام می نویسد و در آن، ازانحرافهای عملی و عقیدتی عده ای به نام شیعه یاد می کند. امام علیه السلام نیز در چندین صفحه، به شدت با این جریان انحرافی برخورد می کند و بر تعبد و تدیّن به شریعت مقدس تأکید فراوانی می کند؛ اگرچه متن نامه مفضل در دست نیست، ولی از خلال جواب امام علیه السلام فرازهایی از آن مشخص می گردد. این نامه را در اواخر کتاب بصائرالدرجات و قسمت هایی از آن را در کتاب علل الشرایع می توان دید. راویان آن مثل محمد بن سنان نیز از همین خط غلو هستند. حاملان این اندیشه این نامه را در دفاع از این خط منتشر کردند. 

ارسال سوال